Herakles’in 12 Görevi

   Yunan ve Roma mitolojisine göre Herakles, Zeus’un prenses Alkmene’den doğan oğludur. Roma mitolojisinde Herkül ismiyle anılmaktadır. Zeus oğlunun ölümlüler arasındaki yerini sağlamak için yasak aşkından dünyaya getirdiği oğlunu, uyumakta olan karısı Hera’nın koynuna koyar. Herkül, Hera’nın açıkta olan memesinden bir yudum süt emebilir sadece ve böylelikle ileride dillere destan olan gücünün kaynağını almış olur.

Hera, Zeus’un bir ölümlüden doğan çocuğu Herkül’ü hiçbir zaman kabul etmez. Ama artık Herkül dillere destan olan gücünü Hera’nın sütünden almıştır. Hera tüm benliğiyle bu çocuktan nefret etmeye başlamıştı. Kendisini aldatılmış sayıyordu, hem de iki kez. İlk olarak bir ölümlü olan prenses ile aldatılmıştı, ikinci olarak ise haberi olmadan kısa sürelikte olsa süt annelik yapmıştı.

Herakles’in hiçbir suçu yoktu, ikisinde de tüm suç Zeus’undu ama Hera’nın gözünü intikam hırsı bürümüştü. Herakles daha kundakta bebekken, beşiğine iki yılan saldı. Ama doğaüstü güçlere sahip olan Herakles bu yılanların üstesinden geldi. İki yılanı da elleriyle sıkarak öldürdü. Bunun üzerine kahinler dünyanın en güçlü adamının yetişiyor olduğu haberini yaydılar. Herakles müthiş bir eğitime tabii tutuldu. Kusursuz bir ok atıcı, cesur bir binici ve yenilmez bir güreşçi haline geldi. Henüz 18 yaşındayken babası Zeus’un sürüsüne dadanan bir aslanı alt etti. Aslanın derisini yüzüp, sırtına attı. Bunun üzerine Thebai kralı kızlarından büyük olanı, Megara’yı ödül olarak Herakles’e vermiştir.

   Herkül ile Megara’nın 3 çocuğu olur. Aradan yılar geçmesine rağmen Hera’nın öfkesi ve intikam ateşi bir türlü geçmemiştir. Hera çeşitli senaryo ve entrikalarla Herakles’i çıldırtmayı başarır ve bir gün geçirdiği öfke nöbeti sırasında çocuklarını ateşe atarak öldürür. Bunun üzerine ceza olarak ve gönüllü bir şekilde sürgüne gitmeyi kabul eder. Tüm suçlarından ve işlemiş olduğu günahlardan arınıp, ölümsüzlüğe ermesi için kral Eurystheus’un hizmetine girer ve o ne derse yapmak zorundadır. Bunun üzerine kral, Herakles’e 12 görev verir.

1) Nemea Aslanı

   İlk olarak Nemea bölgesinin korkulu rüyası olan, yaptığı saldırılarla birçok can alan aslanı öldürmesi istenmektedir. Herakles aslanla ilk karşılaşmasında bu işin sanıldığı kadar kolay olmadığını anlar. Attığı ok ve mızraklar aslana işlememektedir. Topuzuyla birlikte köşeye sıkıştırdığı vahşi aslanı elleriyle boğarak öldürür ve aslanın kendi pençeleriyle yüzdüğü derisini sırtına atar.

2) Hydra Ejderi

   Bu görevi de en az ilki kadar zorludur. Canavarı ininden çıkartmak için bir sürü ateşli oku mağaradan içeri atar. En sonunda canavar yuvasından dışarı çıkar. Çok başlı olan canavarın tek kafasını kopartan Herakles, kesilen başın yerine 2 tane çıktığını görür. Daha sonra bir çare ararken aklına tüm ormanı yakmak gelir ve yanan ağaç parçalarıyla canavarın kafalarını dağlayarak öldürür.

3) Kyreheia Geyiği

   İki görevini de başarıyla yerine getiren Herakles’e sinirlenen kral, ona yapamayacağını düşündüğü; boynuzları altından, bacakları bakırdan olan ve Artemis (av tanrıçası) tarafından kutsanan Kyreheia geyiğinin yakalanması görevini verir.

Geyiği öldürmemesi gerekmektedir. Aksi halde av tanrıçası olan Artemis’in gazabıyla karşı karşıya kalacaktır. Geyiğe zarar vermek istemeyen Herakles, tam 1 yıl boyunca geyiği takip eder ve tam nehri geçerken yakalar. 1 yıllık kovalamacanın ardından yorgun düşen geyiği, hafifçe yaralayarak ele geçirmiştir.

4) Ermanthos Dağındaki Yaban Domuzunun Canlı Getirilmesi

   Geyiği de yakalan Herakles’i bu kez yine zorlu bir görev daha beklemektedir. Ermanthos’u yıkıp, dağıtan vahşi bir domuzu canlı yakalaması istenir. Uzunca bir takibin ardından attığı fileyle domuzu canlı olarak ele geçiren Herakles, domuzu krala götürür. Domuzu canlı halde gören kral korkudan bir fıçının içine saklanır.

5) Augias’ın Ahırlarının Temizlenmesi

   Kral Elis’in ucu bucağı görünmeyecek kadar çok hayvanı vardır ve yıllarca ahırları temizlenmemiştir. Herakles’i insanların gözü önünde küçük düşürmek için bu ahırı bir günde temizleme görevi verilir. Herakles bunu kabul eder fakat karşılığında sürünün onda birini ister. Kral nasıl olsa bu işi bir günde yapamayacağını düşünerek teklifi kabul eder. Herakles yanına da tanık olarak kralın oğlunu alır. Herakles bu işi nasıl yapacağını düşünürken aklına dahice bir fikir gelir ve ahırın iki tarafındaki duvarlara büyük oyuklar açar. Daha sonra Alpheus ve Peneus ırmaklarının akış yönünü değiştirerek ahırı temizler.

   Herakles ahırı bir günde temizler fakat kral sözünü tutmaz. Bunun üzerine Herakles kralı da oğlunu da öldürür.

6) Stymhalos Kuşları

   Herakles’in bir sonraki zorlu görevi: Arkhadia Gölü civarında yaşayan, sert gagalı, tunç kanatlı ve kurt pençeli kuşların öldürülmesidir. Göl civarına gelen Herakles, Ares için kutsal bu kuşların bir kısmını ürküterek kaçırır, bir kısmını ise oklarıyla öldürür.

7) Girit Boğası

   Poseidon Girit kralına kendisine kurban edilmek üzere bir boğa armağan eder. Ancak Girit kralı boğayı kurban etmez. Poseidon bu durum karşısında öfkelenir ve boğayı çıldırtarak, dizginlenemeyecek bir hale getirir.

   Herakles’ten bu boğayı da canlı olarak getirmesi istenir. Azgın boğayı iyice yoran Herakles, güçlü kolları arasındaki boğayı krala teslim eder. Kral boğayı kızı için kurban etmek ister fakat Hera bu durumun Herakles’i daha da büyüteceğini düşünerek engel olur ve boğa serbest bırakılır.

8) Diomedes’in Azgın Atlarının Eğitilip Getirilmesi

   Bir sonraki zorlu görev: Trakya kralı Diomedes’in azgın atlarının ehlileştirilip, getirilmesiydi. Bu işi yalnız başına tamamlayamayacağını anlayan Herakles erkek sevgililerinden yardım ister ve onlarla beraber bu işe atılırlar. Atları birlikte yakalarlar fakat yolda kral Diomedes’in saldırısına uğrarlar. Herakles kralla uğraşırken vahşi atlar Herakles’in erkek sevgilisini parçalarlar. Bu olay sonucu çılgına dönen Herakles Diomedes’i öldürür.

9) Amazon Kraliçesi Hippolyte’nin Sihirli Kemerinin Getirilmesi

   Herakles’e dokuzuncu görev olarak, kralın kızının isteği üzerine, Ares’in Amazon kraliçesine hediye ettiği sihirli kemeri getirmesi istenir. Amazona gidip kendisiyle konuşan Herakles’ten oldukça etkilenen kraliçe, kemeri çıkartıp verir.

10) Geryoneus’un Sürülerini Çalmak

   Erytheis Kralı Geryoneus’un dillere destan sürülerini çalıp getirmek, Herakles’in onuncu göreviydi. Geryoneus üç insan gövdesine sahip bir devdi ve dillere destan sürülerini koruyan iki başlı bir köpeği vardı.

  Yola çıkan Herakles, kralın diyarına yaklaştığında artık aralarında sadece bir nehir vardı ve sıcaktan bunalmıştı. Sıcağın yakıcı etkisinden bunalan Herakles, güneşe doğru ok atmaya başlar. Herakles’in bu cesaretinden etkilenen güneş, Heraklese bir sandal göndermiştir. Gönderilen sandalla nehri geçen Herakles, önce kralı sonra da zehirli oklarla iki başlı köpeğini öldürür ve sürüleri getirmeyi başarır.

11) Batı Kızlarının Altın Elmaları

   Hera’nın Zeus’tan düğün hediyesi olarak aldığı altın elmaları, Atlas dağının bahçelerinde dört batı kızı ve yüz başı olan bir ejder tarafından saklanmaktadır. Herakles altın elmaların yerinin öğrendikten sonra elmaları almaya geldiğinde, dünyayı sırtında taşıyan Atlas’tan yardım ister. Atlas elmaları almasına yardım edeceğini ancak bunu yaparken dünyayı Herakles’in kendi sırtında taşımasını ister. Herakles bu teklifi kabul eder ve nihayetinde Atlas’ın yardımıyla elmaları alır.

12) Kerberos’un Ölüler Ülkesinden Çıkartılması

   Herakles’in son görevi yeraltı dünyasının, cehennemin üç başlı köpeği Kerberos’u yeryüzüne çıkartmaktır. Doğaüstü kaba gücüyle bu görevi de yerine getirerek on iki görevi başarıyla tamamlar Herakles. Ama Hera’nın öfkesi bir türlü geçmek bilmez. Aradan geçen zaman ve yaşanan birçok olaydan sonra nihayetinde Herakles ve Hera bir ara yol bularak barışırlar. Herakles yeni eşi Tanrıça Hebe ile birlikte Olympos’a yerleşerek ölümsüz tanrılar arasına girer.

Kaynakça

Bedrettin Cömert, Mitoloji ve İkonografi

Fikir ve Sanat kategorisinde bulunan diğer yazıları da okumanızı tavsiye ederiz!