Çoklu Görev ve Dağınık Beyin Sendromu

Çoklu görev kavramı İngilizce’de bulunan ”multi” ve ”tasking” kelimelerinden gelmektedir. Multitasking, aynı anda birden çok iş yapmak yani birden fazla işe odaklanmak demektir. Araba sürerken telefonla konuşmak, ders çalışırken müzik dinlemek, bilgisayarda ise bir sürü sekmenin arasında kaybolmak gibi durumlar çoklu göreve örnek verilebilir.

Günümüzün şartları, bizi çoklu göreve zorlasa da yani bir şeylere yetişmek, yetiştirmek için bunu yapmamız istense de aslında beynimiz tek bir işe odaklanabilmeye programlıdır. Birden çok işi aynı anda yapmaya çalıştığımızda beynimiz sürekli bu işler arasında gidip gelmekte ve yorulmaktadır.

Dağınık beyin sendromu nedir?

Çoklu görev sistemi zamandan tasarruf gibi görünse de beynimiz farklı işleri aynı zaman diliminde yapmaya çalıştığı için zor odaklanmaya, basit hatalar yapmaya, verimini düşürmeye ve haliyle de zaman kaybetmeye başlıyor. Yani zaman kazanmak için başvurduğumuz yöntem aslında bize zaman kaybettiriyor ve beynimize de zarar veriyor. Bu durumun oluşması ise ”dağınık beyin sendromu” olarak isimlendiriliyor.

Bu konuda yapılan çalışmalara göre günümüzde her 3 dakikada bir e-posta, mesaj, bildirim vb. gibi uyaranlar ile çalışmamız ve odağımız bölünüyor. Sonrasında ise beynimiz buna alışıyor ve bildirim gelmesini beklemeye başlıyor. Biz de bu gelen bildirimlere dalarak o sekmeden bu sekmeye atlayıp duruyoruz ve asıl yapmamız gereken işi bitiremiyoruz.

Çoklu görev ve dağınık beyin sendromu nelere sebep oluyor?

• Beyin fonksiyonlarımızı yavaşlatıyor. Beynimiz tek bir işe odaklanabiliyorken ona birden çok görev verdiğimizde beynimiz kendini zorluyor ve zarar görüyor.
• Verimliliğimizi %40 oranında düşürüyor. Bitirmeniz gereken proje üzerinde çalışırken bir yandan telefonla konuşup bir yandan akşam için plan yaptığınızda gün sonunda yapmanız gereken projenin yarısını dahi bitiremediğinizi fark edebilirsiniz. Verimlilik için doğru şekilde odaklanmak ve kendimizi dış etkenlere kapatmak gerekiyor.
• IQ seviyemizi düşürüyor. Bir araştırmaya göre multitasking’e devam edenlerin IQ seviyesi, bağımlı kişiler ile aynı seviyeye kadar düşebiliyor. 
• Beynimizi yavaşlatıyor ve zaman kaybettiriyor. Zaman içinde yorulan beynimiz yavaşlıyor ve zaman kazanmak isterken aslında kaybediyoruz.
• Strese neden oluyor. Yapmamız gereken işler sürekli aksadığı için yetişmiyor ve projeyi, dersi ve ya herhangi bir görevi tamamlayamamış olmak bizim stres seviyemizi arttırıyor.
• Hata yapma ihtimalimiz yükseliyor. Dikkatimiz sürekli dağılıyor. Yüzeysel düşünmeye başlıyoruz ve normalde fark edebileceğimiz şeyleri göremiyoruz.
• Genel olarak ise unutkanlık, yorgunluk, odaklanamama, tükenmiş hissetme, stres ve kaygı gibi durumlara yol açıyor.

Çözüm yöntemleri

• Çoklu görev yönteminin iyi bir şey olduğu algısını yıkın.
• Gün içinde yapmanız gereken işleri önem sırasına göre sıralayın ve birini bitirmeden ötekine geçmeyin.
• Kendinize yapabileceğiniz kadar görev verin.
• Dikkat dağıtıcı uyaranları (telefon, tablet vb.) çalışma ortamınızdan uzaklaştırın. Gereksiz bildirimleri kapatın ve mail, mesaj gibi işinizin bir parçası olabilecek şeyleri cevaplandırmak için bir saat dilimi belirleyin. Cevaplandırma işlemini yapmanız gereken asıl görev ile aynı anda yapmayın.

• Mümkünse sesten izole olan bir çalışma ortamı oluşturun.
• Konsantrasyonunuzun bozulduğu zamanlarda nefes egzersizleri veya farkındalık çalışmaları size iyi gelecektir.
• Mutlaka mola vererek çalışın. Bunun için güzel bir yöntem olan pomodoro tekniğini kullanabilirsiniz. Bu tekniği öğrenmek için sayfamızdaki ”Zaman Yönetimi İçin: Pomodoro Tekniği” yazısına bakmanızı öneririm.
• Ayrıca mola verdiğiniz zamanlarda kitap okumak da beyninizi dinlendirecektir.

Sonuç olarak beynimizi yormadan, verimliliğimizi ve odaklanmamızı arttırarak, tek bir işe konsantre olarak ve molalar vererek çalışmalıyız.

Kişisel Gelişim kategorisinde bulunan diğer içerikleri de okumanızı tavsiye ederiz!