Alman mühendisler tarafından geliştirilen Enigma makinesi, kripto mesaj üretmek ve deşifre etmek için kullanılan bir şifreleme teknolojisidir. Enigma makinesi hakkında günümüzde oldukça fazla yazı, belgesel ve kurgu film bulunmaktadır. Biz de bu yazı ile önemli savaş teknolojilerinden biri olan Enigma hakkında bilgi vermeye çalıştık.

İkinci Dünya Savaşı’ nın erken bitmesini sağladığına inanılan Alan Turing’ in icadı olan makine ile Almanların kullandığı Enigma makinesinin şifrelerinin kırılması, Enigma makinesindeki hem tasarım hem de kullanımındaki hatalarını göstermiş olsa da bu yazımızda Enigma makinesinin hatalı tasarımından değil ne olduğu ve neden kullanıldığından bahsedilecektir.

Enigma Makinesi Nasıl Çalışmaktaydı?

Tüm makineler gibi Enigma da bir ilk dizilim ile başlamaktaydı. Diğer makinelerde de olduğu gibi başlangıçtan bitişe kadar işlem tahmin edilebilir ve tekrarlanabilmekteydi. Bu tekrardan kurtulmak içinse tekrarlama süresini uzatacak karmaşık diziler ile sonuç veren makineler üretilmesi gerekmekteydi. Peki, bunun için ne yapıldı? Verici ile alıcıda kullanılan özdeş makineler aynı pozisyona getirilerek özdeş diziler elde edilme işlemleri gerçekleştirilmiştir.

Almanların çok güvendiği bu teknoloji, Alan Turing tarafından icat edilen makine ile kırılana kadar 2. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusu tarafından önemli şifreleme teknolojilerinden biri olarak kullanılmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanların en güçlü silahı, bu makine sayesinde sürpriz saldırılar gerçekleştirebilme yetileriydi. Bu yetiye yönelik gerçekleştirilen Enigma makinesi, tek kullanımlık bir şifre otomasyonunu gerçekleştirmekteydi. Bir harfi girdi olarak alıp üzerinde işlemler yaparak rastgele bir harfi çıktı olarak veren Enigma makinesini bu kadar öne çıkaran sebep ise aynı harf için yine farklı bir rastgele sayıyı eşleştirebilmesiydi.

Birinci Dünya Savaşı’ nın sonunda Alman mühendisler tarafından icat edilen elektromekanik teknolojiye dayanan bir rotasyonel makine olan Enigma, üzerinde harfler bulunan 3 rotorlu bir makine olarak tasarlanmıştı. Yani basitçe bir klavye, 3 adet çark ve her harf için de elektriksel bir yol bulunmaktaydı.

Her bir çarkın alıcı ve verici tarafında da bulunan karmaşık elektrik bağlantıları vardı. Bu elektrik bağlantıları çark ilerledikçe, çarkların her pozisyonunda,  girilen her harf için çıktı harfini belirlerdi. Çarklar üzerindeki ifadelerin tekrarlanma süresini uzatmak ise çok önemliydi zira rotasyonel makinelerin güvenliği aynı zamanda rastlantısallığına dayanmaktaydı. Bu rastlantısallığı arttırmak için ise sonradan gerek 4 adet çark ile gerek 60 sembollü klavyeler ile şifreleme işlemi yapılmaya çalışılmıştı. Elbette bu yapılan denemelerin hepsi ilerleyen zamanlarda Alan Turing tarafından çözülecek şifreleri tekrardan güçlendirmek için yapılan girişimlerdi.

Enigma Makinesi Mesajları Nasıl Deşifre Ediyor?

Çarklar tarafından 3 farklı sayının seçilebileceği alan içerisinde bulunan sayılar bir kâğıda yazılır ve Mors Alfabesi kullanılarak radyo operatörü tarafından alıcıya gönderilirdi. Gönderilen mesajı alan tarafta da yine bir Enigma makinesi bulunmaktaydı ve böylece şifreli mesaj alındığında 3 faz da alfabedeki sayılarla eşleştiriliyor ve kod deşifre ediliyordu.

Neden Enigma Makinesine İhtiyaç Duyulmuştur?

Savaş sırasında doğru istihbarat çok önemlidir. Almanlar da elbette güvenli bir iletişimin savaşın sonucunu belli edebileceğini biliyorlardı. Müttefik Devletler, Almanların telsiz ve telgraf yolu ile kurdukları iletişimlerden haberdar olabilmekteydiler ancak bu sayısız kombinasyonlarla şifreleme yapan Enigma ile kurulan iletişimi çözememekteydiler. Bunun sebebi ise temelde çalışması çok basit de olsa Enigma makinesinin dâhiyane bir kombinasyon ağı ortaya koymasıydı. Bu da şifrelenen metinlerin çözülmesinin imkânsızlığına sebep olurdu.

 İkinci Dünya Savaşı’ nda kullanılan bu askeri teknolojisi savaşın başlarında Almanya’ nın asla yenilemeyeceği düşünülen bir güç haline gelmesini sağlamıştı. Ancak Müttefik Devletlerin asıl zor durumda kaldığı nokta denizlerde baş göstermeye başlamıştı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanların geliştirmiş olduğu Alman denizaltıları pek çok Amerika, Kanada ve İngiltere’ ye ait gemileri batırmaktaydı. Bunun için İngiltere’ de, Kanada’ da, Amerika ve Polonya’ da dönemin ünlü matematikçileri ve kriptografi uzmanları bir araya gelerek sayısız çalışma yürütmüştü. Ancak bu çalışmalardan sonuç alınabilmesi 1940’ lı yıllarda mümkün olmuştu. Alan Turing’ in geliştirdiği makine ile şifreleri kırılan Enigma makinesi, Almanların artık en güçlü silahı olmaktan çıkmıştı. Alan Turing’ in geliştirdiği bilgisayar ile saniyede binlerce işlem yapabilen ve bu nedenle insan gücünü geride bırakan makine sayesinde Enigma şifrelerinin çözülmesi başarılmış ve böylelikle iletişimdeki bu gizli silahlarını kaybeden Almanlar bundan sonra ise savaşı hızlı bir şekilde kaybetmeye başlamıştı.


Teknoloji kategorisindeki diğer makaleleri de okumanızı tavsiye ederiz!