Tarihsel gelişimine bakıldığında başlangıcı 1960’lara dayanmaktadır. Hızla gelişen teknoloji çağının sadece akıllı telefon ve bilgisayarlar ile değil giyilebilir teknoloji dediğimiz cihazların da dahil olmasıyla genişlediği ve günlük hayatta da yerini aldığı görülmektedir. Mobil ağ teknolojilerinin de gelişmesiyle giyilebilir teknolojilerdeki ilerleme hızı artmıştır. Böylece günlük hayatta ihtiyaç duyulacak şeylerin ulaşılmasını kolaylaştıracak teknolojik cihazlar üretilmeye başlandı. Hem yeni bir Pazar açan hem de verilerin toplanıp değerli kullanımını sağlayan bu teknoloji üreticiler için de bir fırsat yarattı.
Akıllı saatler, adını her ne kadar akıllı saat olarak söylesek de esasında giyilebilir teknoloji ürünleridir. İçsel donanımları sayesinde giyilebilir teknoloji kendi aralarında haberleşebilen ürünlerdir. Kendi aralarında haberleşmelerine (örneğin; telefon – akıllı saat, telefon – bilgisayar vb.) nesnelerin interneti (IoT) denir. Haberleşme yetenekleri olan cihazlar vücuda temas ettiklerinde içerisinde yer alan sensör ve devreler sayesinde hesaplama veya haberleşme yeteneği kazanırlar. Ancak her giyilebilen teknolojik cihaz giyilebilir teknoloji olarak nitelendirilmez. Örneğin kulaklık her ne kadar giyilerek kullanılsa da bu kapsamda değildirler.
Sektörel olarak incelendiğinde her ne kadar eğlence sektöründe kullanımı sık gibi görünse de medikal alanda da kullanımları oldukça yaygındır. İnsan sağlığının incelenmesi ve tanı koyma kolaylığı için veri toplama araçları olarak kullanılmaktadırlar. Bu sizin gün içerisinde adımlarınızı sayan akıllı saatinizden tutun da şeker seviyenizi ölçen cihazlara kadardır. Buna en gerçekçi örnek olarak yurt dışında yaşanan bir olay verilebilir. Uykusunda kalp ritminde bozulma tespit eden akıllı saat kullanıcısını uyararak hastaneye gitmesini sağlamış ve olası kalp krizi etkilerini en aza indirmiştir.
Gelişen yeni teknolojilerle görüldüğü gibi hayat daha da kolaylaşmış durumdadır. Her an her saniyemiz kontrol altında olacak şekilde geçirilebilmektedir. Kullanılan cihazlara örnek verecek olursak;
- İlk olarak herkesin aklına akıllı saatler gelmektedir. Kalp ritmi, adım sayma, mesajlaşma, konuşma vb. birçok aktiviteyi gerçekleştirmektedirler.
- Sağlık alanında verilerin toplanması için kullanılan nefes, kalp hızları için tasarlanmış cihazlar da mevcuttur.
- Akıllı gözlükler sanal gerçeklik ile karşımıza oldukça sık çıkmaktadır.
- Vücut ısısı veya adrenalin, stres gibi etmenlere bağlı olarak renk değiştiren kıyafetler üretilmiştir.
- Yukarıda telefon kulaklıklarının giyilebilir teknoloji olmadığından bahsetmiştim. Ama akıllı kulaklıklar günümüzde yerlerini almaya başladı. LifeBeam firmasının kulaklıkları buna örnek verilebilir. Ses tanıma, kalp ritmi verileri gibi kulaklık haricinde de özelliklere sahiplerdir.
Genele bakıldığında giyilebilir teknolojiler akıllı gözlükler, akıllı saatler, akıllı kulaklıklar, sanal gerçeklik sağlayan gözlükler ve akıllı kıyafetler olarak kategorize edilebilir. Her bir ürün marka, sürüm ve özellik açısından kendi içlerinde örnekleri artmaktadır.
Giyilebilir Teknolojilerin Olumsuz Etkileri
Giyilebilir teknoloji her ne kadar günlük yaşantımızı kolaylaştırsa da olumsuz yanları da yok değil. En önemli sorunu bağımlılık yapmasıdır. Sürekli üzerimizde taşıdığımız cihazlar bir yerden sonra hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelmektedirler. Akıllı saat kullanan firma çalışanları 7/24 gelen mailleri kontrol ederek özel zamanlarını kaybedecek kadar bağımlı olabiliyorlar. Bağımlılığa belki bir çözüm önerisi getirilebilir fakat veri gizliliği de aynı şekilde önem arz etmektedir. Cihazların kullanımı için veri depolaması ya da kayıt yapabilmesi için erişim izinleri verilir. Aksi takdirde özellikleri çalışmaz. Bu da verilerin gizlenmesi sorununu doğurmaktadır. Gelişen teknoloji sadece iyi alanda değil kötü alanda da kullanımlara sebep olmaktadır. Sistemlerin hacklenmesi ile veriler dışarıya aktarılabilir. Bunun için üretici firmalar son derece titiz çalışmalar yürütmeye gayret etmektedirler.
Artan teknolojik cihazların kullanımı ile birlikte genel bir sorun olarak büyük veri (big data) ortaya çıkmıştır. Her cihazın verileri ve depolanması ve işlenmesi ile birlikte veri depolama analizinde sorun ortaya çıkmaktadır. Bu durumda da verilen doğru şekilde veri gizliliği göz önüne alınarak incelenmesi gerekmektedir.
Teknoloji kategorisindeki diğer yazılarımıza da okumanızı tavsiye ederiz!
