1820 yılında doğmuş olan Florence Nightingale, 1910 yılında vefat etmiş ve 90 yıllık yaşamına büyük başarılar sığdırmıştır. Kırım Savaşı yıllarında askerlerin tedavisini organize ederek yöneticilik ve hemşire eğitmenliği yapmıştır. Bu yıllarda ön plana çıkmış, hemşirelik mesleğine ilgi çekmiş ve askerler arasında “Lambalı Kadın” lakabını almıştır.
1860 yılında “St Thomas Hospital” bünyesinde kurduğu hemşirelik okulu ile profesyonel hemşireliğin temelini atmıştır. Ayrıca bu okul, Dünya’nın ilk hemşirelik okuludur ve günümüzde “King’s College London”ın bir parçasıdır.
Yaptığı çalışmalar nedeniyle, yeni hemşirelerin “Nightingale Andı” ve bir hemşirenin alabileceği en büyük ödül olan “Florence Nightingale Madalyası” ismini ondan almıştır. Ayrıca “Uluslararası Hemşireler Günü” de Florence Nightingale’in doğum gününde kutlanmaktadır.
Kendisi, tüm bunların yanında bir sosyal reformcudur. Tüm İngiliz toplumu için sağlık hizmetlerini iyileştirmek, Hindistan’daki aç insanlara yardım etmek ve kadınların iş gücüne katılmasını sağlamak gibi reformları vardır.
Çok yönlü bir yazar ve istatistikçi olan Nightingale’in, yayınlanan çalışmalarının çoğu tıbbi bilginin yayılmasını sağlamıştır. Ayrıca kullandığı istatik verilerini etkin bir şekilde grafikleştirmiş ve veri görselleştirmenin de öncü olmuştur. Fakat yazılarının çoğu o öldükten sonra yayınlanmıştır.
Aile Hayatı
Florence Nightingale, zengin bir aileye doğmuştur. Varlıklı bir aileden geliyordu ve babası oldukça modern düşünen bir adamdı. Babaları tarafından büyütülen Florence ve ablası, yaşadıkları zamana göre oldukça iyi bir eğitim aldı. Küçük yaşlardan itibaren kaliteli bir eğitim alan Florence’nin veri toplama ve analiz etme üzerine yeteneği vardı.
Gençlik çağına geldiğinde ablası ve annesinin ondan beklediği evlenme işini reddetti. Hemşirelik sanatı ve bilimi üzerine çalışmaya başladı. Evliliğin mesleğini kötü yönde etkileyeceğine inanıyordu. Fakat onunla evlenmek isteyen birçok kişi oldu, o hepsini reddetti.
Florence Nightingale ve Kırım Savaşı
Kırım Savaşı sırasında günümüz İstanbul- Üsküdar bölgesinde görev alan Nightingale, seçilen 38 gönüllü hemşireden biriydi. İngiltere ve Fransa, Osmanlı ile birlikte savaşa girmişti ve bu hemşireler Osmanlı’ya yardım etti.
Selimiye Kışlası’nda ilaçlar yetersizdi, hijyen seviyesi düşüktü ve haliyle enfeksiyonlar fazlaydı. Florence Nightingale, bu konu hakkında bir dilekçe yazdı. Bunun sonucunda İngiltere’den prefabrik bir hastane geldi. Ayrıca hijyen konusundaki uygulamaları hızla hayata geçirdi. Bu sayede enfeksiyonlar ve ölümler azaldı.
Fakat durum hala kötüydü. Ortamın kalabalık olması, hasarlı kanalizasyonlar ve havalandırma yetersizliği gibi sorunlar vardı. Bu sorunlar tifo, kolera ve dizanteri gibi hastalıklara neden oluyordu. Sıhhi Komisyon tarafından çözülen kanalizasyon ve havalandırma sorunları, ölüm oranlarını da oldukça azalttı. Tüm bunların sonucunda Florence Nightingale herhangi bir övgü almadı ama çalışmaya devam etti.
Nightingale askerlerin ölüm sebebinin yetersiz beslenme ve kirli hava olduğunu anladı. Bu deneyiminden sonra tedavide sıhhi yaşam koşullarının önemini kavradı. Ayrıca çalışmalarını hastanelerin sıhhi tasarımına ve işçi sınıfının evlerinde sıhhi hizmet uygulanmasına yönlendirdi.
Lambalı Kadın
Florence Nightingale, Kırım Savaşı sırasında tüm yaralılara yardım etti. Elinden gelen her şeyi yaptı ve askerlerin saygısını kazandı. O zamanlarda The Times gazetesindeki bir yazıda adı, “Lambalı Kadın” olarak geçti. Her gece lambası ile beraber oda oda dolaşır ve hasta askerleri kontrol ederdi. Bu sırada tüm askerler ona minnet ve şükür duygusuyla bakardı.
Savaştan Sonra
Nightingale’in savaş başarılarından sonra hemşirelik eğitimlerine katkı sağlamak amacıyla “Nightingale Fonu” kuruldu. Bu fon birçok kişiden bağış aldı.
Bir yazısında Osmanlı İmparatorluğu’nun kaplıcalarından söz eden Nightgale, bazı hastalarını tedavi edebilmek için bu kaplıcalara gönderdi.
1860 yılında hemşirelik okulunu kurmak için Nightingale Fonu’ndan 45.000 sterlin aldı. Bu okuldan mezun olan ilk hemşireler, Liverpool Atölyesi Reviri’nde çalışmaya başladı.
“Hemşirelik Üzerine Notlar” isimli kitabı, hemşirelik okullarının temel taşı haline geldi. Ayrıca evde hemşirelik yapanlar için de önemli bir kaynaktı. Bu kitap, hemşireliğe giriş dersi niteliğindeydi ve genel okuyucu kitlesi tarafından oldukça ilgi gördü.
Florence Nightingale, hayatının geri kalanında kişileri hemşireliğe teşvik etti. Amerikan İç Savaşı’ndaki hemşiler için ilham kaynağı oldu. Ayrıca 1870’lerde Amerika’nın ilk eğitimli hemşiresi olan Linda Richards, Florence Nightingale’den akıl hocalığı aldı. Sonrasında ise ABD ve Japonya’da hemşirelik adına öncü oldu.
- 1883’te “Kraliyet Kızıl Hacı” alan ilk kişi oldu.
- 1904’te “St John Nişanı”na Leydi olarak atandı.
- 1907’de “Likayat Nişanı”nı alan ilk kadın oldu.
- 1908’de “Londra’nın Onursal Özgürlüğü”nü aldı.
- Günümüzde ise Florence Nightingale’in doğum günü “Uluslararası Hemşireler Günü” olarak kutlanmaktadır. (12 Mayıs)
Ölümü
1857’den itibaren bazı zamanlarda yatalak oldu ve depresyon yaşadı. Akdeniz Ateşi ve Spondilit yani omur iltihaplanması hastalıklarından muzdaripti.
Yatalak olduğu süreçte bile çalışmaya devam etti. Hastane planlaması alanında yazılar yazdı ve bu yazıları çok ilgi gördü. Ayrıca son on yılında üretkenliği azalsa da güncel olaylara ilgili olmaya devam etti.
1910 yılında, 90 yaşındayken uykusunda vefat etti. Ardından mermerden bir anıtı yapıldı ve 1913 yılında Floransa’daki Santa Croce Bazilikası’nın manastırında yerini aldı.
Geride Bıraktıkları
Florence Nightingale, hayatı boyunca birden çok alanda insanlığa katkı sağladı.
- Askeri sahra hastanesinde çalışırken, hastaların mevsimsel ölümlerini göstermek için “polar alan diyagramı”nı geliştirdi ve istatistik alanına katkı sağladı.
- Hindistan’da ülke sağlığını arttırmak için çalışmalar yaptı ve kampanyalar yürüttü.
- İngiliz feminizmine destek verdi. Kadınların oy verme hakkı için çalışmalar yaptı.
- Modern hemşireliğe öncülük etti. İlk hemşirelik okulunu kurdu. Hemşirelik alanında verilen birçok ödüle adını verdi. Ayrıca değiştirilmiş bir versiyonu “hipokrat yemini” olan “Nightingale Sözü” onun adına düzenlendi.
- Türkiye’de kurulan 4 tane hastane (Şişli, Gayrettepe, Mecidiyeköy ve Kadıköy), adını ondan aldı.
- Adına üç tane heykel yapıldı ve farklı konumlarda yer aldı. Ayrıca bir kilise onun için vitray pencere tasarımı yaptı. Birden çok ülkede müzesi vardır.
- İnsanlar onun adına hem tiyatro oyunları oynadı hem de filmler çekti.
- Görüntüsü, 1975 ile 1994 yılları arasında 10 Sterlinlik D Serisi Banknot’ların üzerinde yer aldı.
- Florence Nightingale’in sesi, İngiliz Kütüphanesi Ses Arşivi’nde saklanmaktadır.
Artık bir anı değil, sadece bir isim bile olsam, umarım sesim hayatımın büyük çalışmasını devam ettirir. Tanrı sevgili eski Balaclava yoldaşlarımı korusun ve onları güvenli bir şekilde kıyıya getirsin.
Florence Nightingale
Biyografi kategorimizde yer alan diğer içeriklerimizi de okumanızı tavsiye ederiz.
