Uluslararası İşletmelerde Stratejik Yönetim

   Uluslararası işletmelerde stratejik yönetim; işletme amaçları ve politikalarıyla ilgili konularda stratejik hedefler koyarak, modern yönetim biliminin, teknolojinin ve çevresel uyum veya uyumlaşma faktörlerinin desteğiyle yapılan yönetim anlayışına denir.

   Uluslararası işletmelerdeki stratejik yönetimin temel farklılığı; çok dilli, çok kültürlü, bir ortamda farklı sosyal, siyasal, hukuki, teknolojik, ekonomik, mali, iş ve ekolojik çevrelerden kaynaklanmaktadır.

   Diğer önemli farklılıkta, bölgelere ve kıtalara yayılması, özellikle bağlı işletmelerle ve yatırımlarla arasındaki kumanda, iletişim, koordinasyon kaynaklı sorunların stratejik yönetimi zorlaştırmasıdır.

Stratejik Yönetimin Süreci

   Ulusal ve uluslararası işletmelerin uzun dönemde faaliyetlerini sürdürmesine ve istikrarlı bir rekabet üstünlüğü sağlamasına yönelik bütün bilgi toplama, analiz etme, seçme, karar verme ve uygulama süreçlerine stratejik yönetim süreci denir.

Stratejiler Kaynaklı Yönetim-Organizasyon Sorunları

   Strateji kaynaklı yönetim organizasyon sorunlarının temel nedeni; stratejilerin, işletme ve faaliyet amaçları ile belirlenen politikalara yeterince uygun olmamasıdır.

   Stratejiler kaynaklı yönetim organizasyon sorunlarının nedenleri şu hususlar olabilir;

   1-) Stratejiler amaçlara uygun olmayabilir,

   2- Stratejiler politikalara uygun olmayabilir,

   3- Stratejik hedefler doğru tespit edilmemiş olabilir,

   4- Stratejiler avantaj sağlayıcı şekilde olmayabilir,

   5- Stratejiler seçkin ve nitelikli olmayabilir,

   6- Stratejiler güçlü olmayabilir,

   7- Stratejiler yapılan işlerle uyumlu olmayabilir,

   8- Stratejilerde devamlılık olmayabilir,

   9- Stratejiler açık olmayabilir,

   10- Stratejiler kararlı nitelikler taşımayabilir,

   11- Stratejiler iyi tanımlanmış olmayabilir,

   12- Stratejiler kolay anlaşılır olmayabilir,

   13- Stratejiler belirsiz olabilir,

   14- Stratejiler esnek olmayabilir,

   15- Stratejiler planlama anlayışına uygun olmayabilir.

ÖZET VE ÇÖZÜM

   Günümüzde uluslararası işletmeler hem Dünya’mızda hem de Türkiye’mizde oldukça önem kazanmış dünya ticaretinin ve ekonomisinin vazgeçilmez kuruluşlarından biri haline gelmişlerdir.

   Ülkemizdeki uluslararası işletmeler son yıllarda sayı ve nitelik olarak oldukça gelişmişler, Avrupa’da Türklerin çok olduğu ülkelere, Türki cumhuriyetlere ve körfez ülkelerine doğru bölgesel yayılmalar göstermeye başlamışlardır.

   Uluslararası işletmelerde uygulanan işletme politikaları, global çok uluslu yapıların izlerini ve özelliklerini taşımaktadırlar. Uluslararası işletmelerde, işletme ile ilgili olarak alınacak kararlara ve tespit edilecek stratejilere kaynaklık ederler.

   Uluslararası işletmelerde uygulanan yönetim politikaları, yönetim ve yönetim fonksiyonları ile ilgili olarak alınacak kararlara rehberlik ederler, oluşturulacak stratejilerin yapılacak işlerin çerçevesini çizerler.

   Uluslararası işletmelerde uygulanan organizasyon politikaları, organizasyonun şekli ve şekli olmayan kısımları için verilecek kararlara, görülecek işlere ve tespit edilecek stratejilere rehberlik ederler.

   Uluslararası işletmelerde uygulanan işletme stratejileri, işletmenin ve işletme fonksiyonlarının, stratejik amaç ve hedefleri ile ilgili olarak yapılacak işleri uygulanacak yöntemleri belirler.

   Uluslararası işletmelerde uygulanan organizasyon stratejileri, görev, yetki, yetki devri, sorumluluklar, hiyerarşik yapı ve örgüt şeması ile ilgili olarak tespit edilecek amaç ve hedeflere ulaşmak için yapılacak işleri ve uygulanacak yöntemleri tespit eder.

   Uluslararası işletmelerin ülkelere, bölgelere hatta kıtalara yayılan örgüt yapıları arasındaki uyumu ve uyumlaşmayı sağlamakta son derece önemli bir konudur. Koordinasyonun aksaması işletme için sorunlara neden olabilir.

   Uluslararası işletmelerdeki yönetim ve organizasyon konuları günümüz işletmeciliğinin en önemli konularından biri haline gelmiş, organizasyon yapılarının ve sorunlarının araştırılması gerekli olmuştur.

   Uluslararası işletmelerdeki organizasyon sorunlarını incelediğimizde, sorunların temelde politikalarla, stratejilerle, uluslararası çevre ile iletişimle, koordinasyonla ve örgüt yapılarıyla ilgili olduğu ortaya çıkmaktadır.

   İhracat ve uluslararası bölüm aşamasında organizasyon sorunları genellikle uyum ve koordinasyon kaynaklıdır ve genelde işletmeyi fazla etkilemeden kolayca çözülebilir nitelikler taşımaktadır.

   Global aşamalarda ise sorunlar genellikle uluslararası çevre, iletişim, koordinasyon ve örgüt yapılarıyla ilgilidir. Organizasyon yapısındaki karışıklıklar ve zorluklar işletmeyi ciddi olarak etkileyebilecek niteliktedir.

   Türkiye’deki uluslararası işletmelerle ilgili olarak yaptığımız görüşmelere istinaden yabancı kökenli işletmelerde daha çok uluslararası çevre, iletişim ve koordinasyon ile ilgili sorunların, yerli kökenli uluslararası işletmelerde ise politika ve stratejiler ile ilgili sorunların ön plana çıktıkları görülmektedir.

   Uluslararası işletmelerde karşılaşılabilecek her türlü organizasyon sorunların çözümü için öncelikle uluslararası işletmecilik konusunda uzmanlaşmış deneyimli ve profesyonel yöneticilerle çalışmak gerekmektedir.

   Diğer önemli bir çözüm yolu da özellikle yurt dışında görev alacak yönetici ve çalışanlara kurs, seminer gibi eğitim programları vermek ve bunu ciddiyetle takip etmektir.

   Uluslararası işletmelerin organizasyon yapılarının araştırılması ve çözümler üretilmesi ile uluslararası işletmelere ve yöneticilerine önemli ölçüde katkıda bulunabileceğine inanıyoruz.

KAYNAKÇA

Prof.Dr. Feridun Ergin, Uluslararası Politika Stratejileri

Prof.Dr. Ömer Dinçer, Stratejik Yönetim İşletme Politikası

Melik Muhammet Kabar, Uluslararası işletmelerde Yönetim-Organizasyon Politikaları ve Stratejiler

Arif Tan, Uluslararası İşletmelerin Uyguladıkları Politika ve Stratejiler ile Ekonomik ve Politik Çevre Etkileri

Funda Yalım, Uluslararası işletmecilik

Ekonomi kategorisinde bulunan diğer makaleleri de okumanızı tavsiye ederiz!