Uluslararası İşletmelerde Kültürel Çevre
Kültür dediğimizde aklımıza; inanç sistemleri ile ilgili dini kültür, örf, adet, gelenek ve göreneklerle ilgili toplum kültürü, dil ve sembollerle ilgili anlaşma kültürü gelmektedir.
Günümüzde modern işletme organizasyonları genellikle ideal kültürel ortamlara ve kültürle ilgili toplumsal ilişkilere uyum sağlayacak bir şekilde düzenlenmektedir.
Uluslararası işletme yöneticileri yabancı ülkelerdeki kültürel koşulları en baştan kabul etmeli, ilişkilerinde ve yönetsel uygulamalarında ona göre davranmalıdır.
Unutulmamalıdır ki, bir işletmede görev alacak personel aynı kültürden olsa bile kültürle ilgili konular kişilere göre de önemli farklılıklara neden olabilir.
Uluslararası işletmelerin yönetim faaliyetleri sırasında kültürel farklılıkları dikkate almamak sadece bir eksik değil aynı zamanda kötü bir işletmecilik örneğidir.
Uluslararası işletmelerde; birbirinden farklı ülkelerde, bazen birbirinden farklı sektörlerde çok sayıda işletme faaliyeti ve bu işletmelerde çalışan farklı ülkelere mensup milyonlarca personel söz konusudur.
Uluslararası işletmeler sosyo-kültürel konulara önem vermeli, özellikle kültürel konularda gelişmiş ve evrensel değerlerle yönetilmeye çalışılmalıdır.
Uluslararası işletmeler olarak başarılı şirketler, çok kalıcı ve istikrarlı işletme kültürüne ve karakterine sahip, sorunlar değiştikçe organizasyon yapısını da süratli ve esnek bir şekilde değiştirebilen şirketlerdir.
Kültürel çevre ile ilgili konuların değişime direnci, örgüt yapısının değişimi sırasında da kendini gösterebilir. Bu olay doğu kültürlerinde de, batı kültürlerinde de ortaya çıkabilir.
Uluslararası İşletmelerde Sosyal Çevre
Uluslararası sosyal çevre ile ilgili konular daha çok personel ve pazarlama birimleri ile ilgili organizasyon sorunlarına neden olurlar.
Hogstade’ye göre uluslararası sosyal çevre daha çok; tutumları, kuralları, inançları, davranışları ve nüfus yapısının özelliklerini ifade eder.
İnsanların sosyal değerleri işletme yönetimini ve özellikle çoklu çevreyle karşı karşıya oldukları için uluslararası işletmeleri, organizasyon yapılarını birçok açıdan oldukça etkilemektedir.
Bu değerleri şöyle sıralayabiliriz;
1) İşletmelerde çalışanların sosyal değerleri,
2) Tüketicilerin sosyal değer ve davranışları,
3) Tüketicilerin üyesi olduğu grupların tutum ve davranışları
4) Çalışanların üyesi olduğu grupların tutum ve davranışları
5) Toplumun sosyal değerleri ve tutumları
6) Toplumun ahlaki değerleri ve inanç yapısı,
7) Toplumun demografik özellikleri,
8) Sosyal değişmelerin kapsamı, türü ve hızı.
Hogstade’ye göre sosyo-kültürel konuların organizasyonlar üzerindeki etkilerini de şöyle ifade edebiliriz;
1) İnsanların sosyo-kültürel değerler açısından birbirlerini etkilemeleriyle ilgili konular organizasyonları etkileyebilir.
2) Gelecekle ilgili beklentiler ve belirsizlikler ile ilgili konuların insanların kişiliklerinde yapmış oldukları etkiler organizasyonları etkileyebilir.
3) Toplumu oluşturan insanların görüş açısı ve değerlerinin bireyselci veya toplumsalcı olup olmaması organizasyonları etkileyebilir.
4) Erkeklere özgü, direnç, mücadele ve bedeni üstünlük gibi konuların veya kadına özgü, güvenlik, duygusallık, sezgi ve çalışma şartları ile ilgili konulardan hangisinin topluma hakim olup olmadığı toplumun değerlerini ve organizasyonları etkileyebilir.
Kaynaklar
Stephen H. Hymer, Çeviren; Fahri Bakırcı, Çok Uluslu Şirket
Gary Knight, John R. Ri, S. Tamer Çavuşgil, International Business Strategy Management and The New Realities
Ekonomi kategorisinde bulunan diğer makaleleri de okumanızı tavsiye ederiz!
