Günden güne bilgi teknolojilerinin daha yoğun kullanılması ile iş süreçlerinin ve bilgilerin daha hızlı hale gelip, para ve zaman tasarrufu sağlayarak dijital ortama taşınması dijital dönüşüm olarak adlandırılır. Günlük hayatımızda ve iş hayatımızda birçok yerde dijital dönüşümün ürünleri ile karşı karşıya kalırız. Bunlara e-posta, e-bilet, e-imza, e-ticaret gibi örnekler verebiliriz.  Bu örnekler gibi farklı sektörlerde uygulanabilecek birçok örnek mevcuttur. Dijital dönüşüm kavramı günümüzde firmalar için büyük bir yatırım halini almıştır.

Dijital Fabrika Nedir?

Dijital dönüşüm ile birlikte meydana gelen bir diğer kavram olan dijital fabrika; üretimdeki verimliliğin artırılması, üretimin anlık olarak takip edilmesi ve uzaktan kolaylıkla müdahale edilebilmesini sağlayabilmek için otomasyon sistemleri ile donatılmış, akıllı hale getirilmiş fabrikaları kapsamaktadır. Bu kavram Endüstri 4.0 ile birlikte daha sık karşımıza çıkmaya başlamıştır. Endüstri 4.0‘ın getirdiği tüm imkanlardan faydalanarak üretim yapan fabrikalar olarak da tanımlanabilmektedir. Süreçlerinde insan gücü yerine yapay zekalar kullanılması ile daha akıllı ürün ve hizmetler üretilmesine olanak sağlamaktadır. Bu kavramın en büyük getirisi fabrikalara ait tüm verilerin dijital ortama aktarılmasıdır. Fabrikalar kendilerine ait yazılımlar kullanarak süreçlerinde gerekli olan tüm veri ve bilgileri bilgisayar sistemlerine aktarmaktadırlar. Bu şekilde oluşturulan akıllı fabrika sistemleri ile üretim sürecindeki aksaklıklar değerlendirilebilir, arızalar belirlenebilir, hesaplamalar kolaylıkla yapılabilir.

Dijital Fabrikaların Kazandırdıkları

Dijital fabrikaların birçok getirisi mevcuttur. Bunların en temeli ise makinelerin zamandan, mekandan tasarruf etmesi dolayısıyla gereksiz harcamaların azaltılmasıdır. Dijital fabrika sistemleri özellikle yeni kurulan fabrikalar için girişim riskinin azalmasını sağlar. Üretime başlamadan önce süreçlerin doğrulanmasına ve değerlendirilebilmesine olanak sağlar. Örnek verecek olursak; yapım aşamasında olan bir fabrikanın yapımı tamamlandığında ve üretime başladığında ne kadar üretim yapabileceği, hangi tezgahların hangi malzemelerle çalışacağı, dönemlik (hafta, ay, yıl) üretim kapasiteleri dijital ortamda kolaylıkla öngörülebilmektedir.

Dijital fabrikalar ile üretimi ilgilendiren her süreç takip edilebilir hale gelmektedir. Bunlara kaynakların etkin kullanılması, hangi tezgahlarda hangi parçaların üretileceği, üretim miktarının belirlenmesi, stok üretim miktarlarının hesaplanması, verimlilik hesaplamaları, ergonomik analizler örnek olarak verilebilir. Aynı zamanda krizler ve darboğazların önlenmesi veya çözülmesi hususunda önemli rol oynamaktadır. Yerinde ve doğru kararlar alınması sağlanmaktadır ve böylece hata payı azalmaktadır. Kapasitelerin artması ile birlikte yeni ürün geliştirme imkanı yaratmaktadır. Bu ürünlerin tasarımını üretime geçmeden görmeyi ve değerlendirmeyi mümkün kılmaktadır.

Çalışma sürelerinde ve çalışma alanlarında esneklik sağlayıp; çalışanlara daha verimli, düzenli ve etken bir çalışma şekli sunmaktadır. Özellikle evden çalışmaya olanak sağlamaktadır. Tüm bunlara bağlı olarak kaliteli, hızlı ve az maliyetli üretim gerçekleştirilmesini ve büyümeyi sağlamaktadır. Ayrıca kullandığı ve günden güne gelişen teknoloji ile birlikte; değişime ayak uydurmakta büyük öneme sahiptir.

Dijital fabrikanın en iyi örneklerinden birisi Siemens’in Amberg, Almanya’daki elektronik fabrikasıdır. Fabrikadaki süreçlerinin %75’i makineler ve bilgisayarlarla; %25’i insanlar ile yürütülmektedir. Aynı zamanda fabrikada 1000’den fazla ürün çeşidi üretilebilmektedir. %25’lik kısımda hala insan gücü kullanılarak üretim gerçekleştirmesine rağmen milyon başına sadece 11 kusurlu ürün elde edilmektedir. Bu %99,99 kusursuz üretim anlamına gelmektedir. Bu kusursuz üretim de dijitalleşme ile sağlanmıştır. Bilişim ve teknoloji çağı olarak adlandırabileceğimiz bu dönemde, akıllı şehirler, akıllı binalarda olduğu gibi akıllı fabrikaların sayısının hızla artması beklenmektedir.


Mühendislik kategorisindeki diğer içerikleri de okumanızı tavsiye ederiz!