İşletmelerin önemli bir bölümü ülke dışına çıkmaya karar verdiklerinde ihracat yönünden daha az riskli olan dolaylı ihracat yolunu seçerler. Başlangıçta ülke dışı ile ilgili bilgilerin az olması nedeni ile diğer bir deyişle doğrudan ihracatın sakıncaların ortaya çıkacağı endişesiyle bu yol tercih edilmektedir. Dolaylı ihracatın seçilmesinde ayrıca maliyet, hız ve denetim açısından araştırma yapılması gerekir. İşletmenin bilgi ve kaynakları arttıkça doğrudan ihracata yönelmesi söz konusu olabilir. Bazı kaynaklar iç ve dış ihracat kanallarını aynı olarak incelemektedir. İç ihracat dağıtım kanalları arasında ihracat komisyoncuları, yerleşik dış alıcılar, ihracat brokerleri, ihracat tüccarları ve ihracat yönetim işletmeleri yer almakta, dış ihracat kanalları arasında satış temsilcileri, dağıtıcılar, dış perakendeciler ve ülke dışı satış şubeleri yer almaktadır. Aşağıdaki sorulara cevabın hayır olması halinde çoğu üreticinin yaptığı gibi uzmanlaşmış ihracat yönetim işletmelerini seçer.
- İşletmenizin ihracat pazarına girebilmek için yeterli zamanı ve uzmanlaşması var mıdır?
- İşletmenizin ihracat bölümünü geliştirecek kadar parası ve uzmanlaşmış elemanı var mıdır?
- İşletmeniz yeterli ölçüde büyüyor mu?
- İhracat yönetim işletmeleri iki türlü görev yaparlar.
Acenta olarak ihracat yönetim işletmesi: Bu işletme türünde iki özellik söz konusudur. Birincisi satışlardan kâr almaması ikincisi komisyonla çalışmalarıdır. Satış arttırıcı çabaları ile kârını arttırma söz konusudur. Bu işletmeler genellikle ihracatla ilgili işleri yaparlar.
İhracat yönetimi işletmeleri komisyonlarını arttırmak için daha fazla ihracat isteyen işletme bulmak zorundadır. Çeşitli işletmelerle anlaşmalar yaparlar ancak daha önce belirttiğimiz gibi bu işletmelerin rakip olmamalarına dikkat ederler. İhracat yönetimi işletmeleri pazarların seçiminde çeşitli nedenlerle uzmanlıkları vardır. Bunlar arasında;
- Dil bilgisi
- Önceki ihracat tecrübesi
- Ülkelerin özelliklerini bilme
- Uygulamada tecrübesi olan diğer işletmelerle işbirliği olanakları
İhracat yönetim işletmelerinin üstünlükleri arasında aşağıdakiler sayılabilir;
- Üretici işletmenin ülke dışı tecrübe kazanması sağlanır
- Üretici işletme zaman ve para tasarrufu sağlar
- İhracat yönetim işletmesi üreticinin ürünleri dışında çeşitli malların ihracatı ile uğraştıklarından özellikle birbirini tamamlayan ürünlerde tanıtım daha iyi yapılabilir.
- Küçük ve orta büyüklükte işletmeler için ihracat yönetim işletmeleri daha çok yarar sağlar
İhracat yönetim işletmeleri ihracat yanında çeşitli hizmetleri yaparlar;
- Ürününü ihraç etmek isteyen işletme ürün temelinde Pazar araştırması yapar.
- Yabancı dağıtıcılar ve komisyoncular ile anlaşma yaparak değişik ülkelerdeki ihracat imkanları genişleterek üretici işletmenin hedeflerine ulaşmaya çalışırlar ve bunun sonucunda gelirlerini arttırmak imkanı sağlamış olurlar.
- İhracat yönetim işletmeleri ihracatın en üst düzeyde olması ve en kısa zamanda dış pazarlara ulaşması için en uygun dağıtım kanalını seçmekle kalmazlar aynı zamanda reklam ve promosyon kampanyaları geliştirirler.
- İhracat yönetim işletmesi ürünü satın alarak dış pazarlara satmak için anlaşmışsa satılacak ürünün yüklenmesi işi ile ilgilenir.
- İhracat yönetim işletmesi üretici işletmeye finansal yardım sağlar
- İhracat yönetim işletmeleri genellikle nispeten küçük olduklarından sınırlı finansal kaynaklara sahiptir. İhracat yapmak isteyen işletmenin malını stoklayamaz. Bu durumda finansal yardım alma durumunda kalabilir.
- Çeşitli ülkelerde dil sorunlarını çözme ve ticari iletişim sağlamak için geniş çalışmalar yapar.
- İhracat yönetim işletmeleri hedef pazarların özelliklerini derinlemesine araştırırlar. Pazarda ihracatı gerçekleştirmek için pazarı derinlemesine araştırmak bir seçenek değil zorunluluktur.
Görüldüğü üzere ihracat yolu ile yurt dışına açılmak isteyen firmalar detaylı bir durum analizi yapmalı ve bunun sonucunda da kendisine en uygun seçeneği belirlemek zorundadırlar.
İhracat konusuna yeterli tecrübesi veya alt yapısı olmayan işletmeler dolaylı ihracat yönetimini seçmelidirler. Maddi anlamda güçlü ve tüm alt yapıya sahip, koordinasyon kabiliyeti yüksek firmalar doğrudan ihracat yapmalıdır. Böylelikle aradaki komisyoncuları çıkararak kar marjlarını arttırabilirler.
Kaynaklar:
Öğr. Gör. Yaser Gürsoy, Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi
Yrd. Doç. Dr. Kahraman Arslan, Dış Ticaret İşlemleri
Ekonomi kategorisinde bulunan diğer makaleleri de okumanızı tavsiye ederiz!
