Esnek üretim sistemleri (Flexıble Manufactiring System) değişen olaylara kolay uyum sağlayabilen bir üretim sistemidir.

Klasik üretimde yaşanan sıkıntılardan bir tanesi üretime ara verilmesidir. Ancak esnek üretim sisteminde yaşanan sıkıntılarda (makine, arıza vb.) üretime ara verilmesine gerek yoktur. Esnek üretim sisteminin önemli olmasının nedeni de budur.

ESNEK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN ÖZELLİKLERİ

  • Üretilecek ürün çeşidinin çok olduğu zamanlarda kullanılabilmektedir.
  • Tezgahlar arası taşıma otomatik gerçekleştirilmektedir.
  • Üretimde yapılan personel işlemlerini en aza indirmiştir.
  • Birçok farklı parçada kullanılabilecek esnek tezgahlardan oluşturulmuştur.
  • Üretim işlemleri genelde otomasyona dayalı sistemler tarafından oluşmaktadır.
  • Uzun dönem ve belli bir ürün karmasındaki parçaların üretimi için tasarlanır.

ÜRETİM SİSTEMLERİNDE ESNEKLİK TÜRLERİ

  • Tezgah-Makine Esnekliği: Düşük stok maliyeti, üretim kalitesinin artması, yeni üretime geçiş süresinin azaltmak, tezgahtan daha çok faydalanma avantajlarını sağlamaktadır. Teknolojik imkanlar ne kadar artarsa tezgah-makine esnekliği de o kadar artacaktır.
  • Ürün Esnekliği: Değişen üretim sisteminde yeni bir ürüne geçiş yapabilmesidir.
  • İş akışı (Routing) Esnekliği: Sistemin bir parçasından meydana gelebilecek sorunlarda üretime ara vermeden başka bir sistemde bulunan başka bir parça sayesinde işleme devam edebilmesidir.
  • Genişleme Esnekliği: Değişen pazara uyum sağlayabilmek ve büyümek için diğer esneklik türlerini ihtiyaç halinde artıra bilmesidir.
  • Hacim Esnekliği: Değişik üretim hacimlerinde üretim yapabilmesidir.
  • İşlem Esnekliği: Ürünün işlem sırasını değiştirebilmesini sağlamaktadır. Tezgahların boş çalışmasını engellemektedir.
  • Üretim Yöntemi Esnekliği: Yönetimde yapılabilecek değişikleri kapsamaktadır.
  • Üretim Süreci-Proses Esnekliği: Çeşitli parçalar kullanılarak farklı tipte parçalar üretebilmesidir.

ESNEK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

Esnek üretim sistemleri kendi içinde fiziksel alt sistemleri ve kontrol alt sistemleri olarak ikiye ayrılır.

Fiziksel alt sistemler

  • İstasyon
  • Depolama Sistemi
  • Malzeme Taşıma Sistemi

Kontrol alt sistemleri

  • Grup teknolojisi
  • CIM (bilgisayarla bütünleşik sistem)
  • CAM (bilgisayar destekli üretim)
  • AGV (otomatik yönlendirmeli taşıyıcılar)
  • MIS (yönetim bilgi sistemi)
  • DNC (dağıtılmış sayısal denetim)
  • Akıllı Robotlar
  • Otomatik Malzeme İşlemi Teknolojileri
  • Otomatik Yükleme/Boşaltma Üniteleri

Ayrıca FMS’ yi oluşmasını sağlayan parçaların bir araya farklı şekillerde getirilmesi 5 farklı grupta sıralanmaktadır. Bunlar şöyledir;

  • Esnek Üretim Modülü: Tek bir tezgahtan oluşan üretim birimidir. İşleme Merkezide denilmektedir.
  • Esnek Üretim Hücresi: Esnek üretim modüllerinin birleşmesiyle oluşmaktadır.
  • Esnek üretim Grubu: Esnek üretim modülleri ve esnek üretim hücrelerinin birleşmesiyle oluşmaktadır.
  • Esnek Üretim Sistemi ve Esnek Üretim Hattı ise üretim ve montaj yapabilme özelliğine sahip gruplardan oluşmaktadır.

Esnek üretim sistemlerinin verimliliği arttırmak, kurulum ve iş süresini azalmak, ürün kalitesini arttırmak ve hata oranını azaltmak gibi avantajları olduğu gibi değişen ürün ve malzemelerde uyum sağlayamama, merkez yönetim programlarının çok pahalı olması gibi dezavantajları da bulunmaktadır. Ayrıca esnek üretim sistemlerinin makine-teçhizat konusunda uzman kişilere ihtiyaç duyulduğu için istihdam konusunda da sorunlar yaşanmaktadır.

ÖRNEK ESNEK ÜRETİM DÜZENİ

Mühendislik kategorisindeki diğer içerikleri de okumanızı tavsiye ederiz!

KAYNAKLAR:

Mühendislik, Nedir?

Etiketler:

, , , ,