Tedarik zinciri; bir ürünün meydana getirilmesi için hammaddenin sipariş edilmesinden, üretilip ardından müşteriye ulaştırılmasına kadar geçen süreci ve bu süreç içerisinde gerçekleşen tüm işlemleri kapsayan faaliyetler dizisi olarak tanımlanmaktadır. Bu kavram; tedarikçiler, üreticiler, dağıtımcılar, toptancılar, perakendeciler ve tüketiciler arasındaki ilişkiyi içerisinde barındırmaktadır ve tüm departmanları doğrudan ilgilendirmektedir. Bu bağlamda bağlantılar ve ilişkiler bütünü olarak da tanımlanabilir. Büyük veya küçük her işletme için büyük önem taşıyan tedarik zinciri yönetimi ile işletmeler sektörde rekabette bir adım öne geçmektedirler.

Tedarik Zincirinin Özellikleri

  • İşletme, tedarikçiler ve müşteriler etkileşiminde çok bağlantılı bir yapıdadır.
  • Tedarik zincirinde çok sayıda işletme yer alabilir.
  • Tedarik zincirleri müşteri yönelimlidir.
  • İç ve dış çevreden oluşur. Çapraz fonksiyonel çaba gerektirir. (Farklı alanlardan uzmanların bir araya gelmesi)
  • Tedarik zinciri yönetimi sürekli bir faaliyettir.

Tedarik Zincirinin Fonksiyonları

Talep ve Siparişlerin Yönetilmesi: Müşteri taleplerinin sorunsuz bir biçimde karşılanabilmesi için etkin bir sipariş yönetimi sisteminin uygulanması sürecidir.

Satın Alma: Üretim sürecinde gerçekleşen tüm faaliyetler için gerekli olan malzeme ve ekipmanların hızlı, kaliteli ve uygun fiyatla temin edilmesi sürecidir.  

Planlama: Üretim sürecinin ve maliyetlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde planlanması sürecidir.

Üretim: Alınan hammaddelerin doğru ekipmanlar kullanılarak, hedeflenen sürede ve istenilen kalitede üretilmesi sürecidir.

Stok Yönetimi: Ürün ve malzemelerin stok düzeylerinin hazırlanmış olan üretim planına uygun bir şekilde sistemleştirilmesi sürecidir.

Depo Yönetimi: Ürünlerin depolanması ve sevkiyata hazır bir şekilde tutulması sürecidir.

Taşıma (Sevkiyat): Üretilen ürünlerin müşterilere gönderilmesi sürecidir.

Tedarik Zinciri Yönetimi

İşletmelerin karlılığını artırabilmesi, işlerini büyütebilmesi için tedarik zinciri içerisindeki ilişkileri ve faaliyetleri bütünleşik bir bakış açısıyla değerlendirebilecekleri bir yönetim yaklaşımı sergilemeleri gerekmektedir. Bu bağlamda tedarik zinciri yönetimi; müşteri taleplerini karşılamak amacıyla hammaddelerin, stokların, ürünlerin ve başlangıçtan tüketime kadar kullanılan tüm bilgilerin, maliyetlerin ve depolama sistemlerinin planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sürecidir.

Tedarik zincirindeki birimlerin bütünleştirilmesi, materyal, bilgi ve finansal akışların eşgüdümlenmesi, rekabet edilebilir fiyatlarla yüksek kaliteli ürünlerin üretilmesi için tedarikçilerle birlikte çalışabilme yeteneğinin geliştirilmesi bu sürece dahil olan faaliyetlerden bazılarıdır.

Tedarik Zinciri Yönetiminin Faydaları

Günümüz dünyasında işletmelerin rekabet gücü karşısında, tedarik zincirinin rekabet gücü ve yetenekleri daha büyük bir önem arz etmektedir. Tedarik zinciri yönetiminin başarılılığı tedarik zincirindeki birimlerin faaliyet, performans ve kapasitelerinin uyumlu hale getirilmesi ile gerçekleşmektedir. Büyük veya küçük fark etmeksizin tedarik zinciri yönetimini etkin bir şekilde yürüten işletmeler, sektörde rekabet açısından güçlü bir konuma gelmektedirler.

Tedarik zinciri yönetiminin; müşteri memnuniyetinin artması, işletmeye ulaşan siparişlerin en iyi ve hızlı şekilde karşılanması, lojistik maliyetlerinin indirgenmesi, işletmenin daha yüksek kapasitede ve verimde çalışması, talep tahminlerinin daha doğru bir şekilde yapılması, tedarik çevrim sürelerinin azalması, teslimat performanslarının iyileştirilmesi, pazardaki ani değişikliklere daha hızlı cevaplar verilebilmesi ve maddi anlamda ciddi tasarrufların oluşması gibi faydaları söz konusudur.

Mühendislik kategorisindeki diğer içerikleri de okumanızı tavsiye ederiz!