Karar Destek Sistemleri veri, belge ve iletişim teknolojilerini ve modellerini kullanarak problemlerin çözülmesine, karar verilmesini sağlayan bilgisayar sistemleridir. KDS’ler organizasyonun yönetim (stratejik), planlama (taktik), operasyonel seviyelerindeki problemlerin çözülmesinde yardımcı olur. Genel olarak özellikleri şu şekildedir;

  • Kullanım kolaylığı sağlamaktadır.
  • Çoğunlukla yönetim ve planlama düzeyindeki yöneticiler karar verme desteği sağlamaktadır.
  • Geleceği planlamaya yöneliktir.
  • Düzensiz zaman aralıklarında da kullanılabilmektedir.
  • Birbirine bağımlı veya bağımsız kararlar için karar desteği sağlar.
  • Bireysel ve grup tabanlı karar verme desteği sağlamaktadır.
  • Kararın verilmesini sağlamaz, kararın verilmesine yardımcı olur.
  • Değişen şartlara uyum sağlar, esnektir.
  • Veri ve model tabanlarına erişim sağlar.
  • Karar vericiye yarı yapısal ve yapısal olmayan kararlarda destek vermelidir.

Karar analiz araçları şu şekildedir;

  • ANALYTICA – Lumina Decision Systems
  • BestChoice3 – Logic Technologies
  • Criterium DecisionPlus – Info Harvest
  • DATA – Tree Age Software Inc.
  • Determinator – Dalton Dialogic, Inc
  • ERGO – Arlington Software
  • Ethos System – Taknosys Software Corporation
  • Judgment Maker – Fuzzy Logic Inc
  • Matrix CognitionTM – Frenster Associates

KARAR DESTEK SİSTEMLERİ’NİN FAYDALARI

  • Karar verme sürecinin hızlandırır.
  • Stratejik rekabet üstünlüğü sağlar.
  • Performansın hızlandırılması adına yeni fikirler oluşmasını sağlar.
  • Organizasyonlarda problemlerin çözülme süreçlerini hızlandırır.
  • Kişiler arası iletişimi kolaylaştırır.
  • Kurumsal kontrolü artırır.
  • Yönetim süreçlerini otomatikleştirmeye yardımcı olur.
  • Verilen kararı destekleyen objektif verilerin hazırlanmasını sağlar.
  • Organizasyonel kontrolü arttırır.

KARAR DESTEK SİSTEMLERİ’NİN BİLEŞENLERİ

karaar destek sistemleri bileşenlerini açıklar.

Karar Destek Sistemleri üç temel bileşenden oluşur. Bunlar;

  1. Veri Tabanı Yönetim Sistemleri: Problemin çözümünde kullanılan veriler iç ve dış kaynaklı olabilir. Bunlar bir veri tabanı yönetim aracı ile yönetilmelidir.
  2. Model Yönetim Sistemleri: Karar vermede kullanılan modelleri saklama ve erişimini yöneten araçlardır.
  3. Destek Araçları: Arayüzler, yardımcı dokümanlar gibi araçlardır.

KARAR DESTEK SİSTEMLERİ’NİN TÜRLERİ

  • Veri Besleme Sistemleri: Veri ve raporların analiz etmek için kullanılır.
    • Dosya Çekme Sistemleri
    • Bilgi Yürütme Sistemleri
    • Veri Analiz Sistemleri
  • Tahmin Sistemleri: Gelecekte oluşabilecek alternatif durum tahminleri yapılır.
    • Tanımsal Sistemler
    • Nedensel Sistemler
    • Olasılık Sistemleri
  • Tercih Belirleme Sistemleri: Kararlar arası seçim yapmamızda yardımcı olur.
    • Karar Ağacı Sistemleri
    • Çok Özellikli Karar Sistemleri
  • Senaryo Geliştirme Sistemleri: Karar vermede yaratıcı görevler üstlenir.
    • Fikir Üretme Sistemleri
    • Kavramaya Ait Planlama Sistemleri

Pazarlama, tedarik zinciri, sağlık, bankacılık, askeri uygulamalar, finansman, yol güvenliği, ulaştırma, adli tıp ve operasyon yönetimi gibi bir çok alanda Karar Destek Sistemlerini kullanılabilmektedir.

Sonuç olarak insanlar karar verirken iyi ifade edememe, zayıf olasılık tahminleri ve yeniliklerin etkisi gibi durumlardan dolayı doğru karar veremezler. KDS’ler ise organizasyonel planlama ve kontrol, kararların otomatikleştirilmesi ve analitiksel olarak işi desteklemesi sayesinde karmaşık problemlerin çözülmesinde yardımcı olur ve daha iyi, doğru kararlar vermemizi sağlar.


Mühendislik kategorisinde ki diğer yazılarımızı da okumanızı tavsiye ederiz!