Stratejik planlama amaçlı kullanılan, çevresel faktörleri inceleyip bu faktörlerin şirketlere olan etkilerini görmeye yarayan bir analiz yöntemidir. Harvard profesörü Francis Aguilar tarafından 1967 yılında bulunmuştur. Politik (Political), Ekonomik (Economic), Sosyal (Social), Teknolojik (Technological) kelimelerinin baş harflerinden meydana gelmektedir. Doğru planlamanın yapılmasını ve doğru kararlar alınmasını sağlar. Geleceğe yönelik vizyon oluşturulmasında büyük öneme sahiptir. Çevresel faktörlerin değişimini ve etkilerini gözlemleyerek, değişen dünyaya daha hızlı ve kolay bir şekilde uyum sağlanmasına yardımcı olur.
SWOT analizi ile benzerlik gösterir. PEST analizi SWOT analizini kolaylaştıracağı gibi PEST ve SWOT analizlerini birlikte yapmak daha etkili sonuçlar alınmasını sağlayacaktır. PEST analizinin sonuçları SWOT analizi için Tehditler ve Fırsatlar kısımlarına kaynak oluşturacaktır. Bu sebeple birçok büyük firma bu iki analizi birlikte yürütmektedir. Fakat SWOT analizi daha acil ve kısa vadeli planlamalar için, PEST analizi ise uzun vadeli planlar ve stratejilerde daha yararlı olacaktır.
Nasıl Yapılır? Yararları Nelerdir?
Analizin ne kadar detay içereceği analizi yapacak firmanın durumu ile ilgilidir. Analiz yapılmadan önce pazar, analizi yapılacak ürün, şirket vb. tanımlamalar yapılmalıdır. Konu net olarak belirlenmelidir. (Analizin verimli olabilmesi için her şeyin açık ve net olarak belirlenmesi önemlidir.) Ardından; 4 bölümden oluşan bir matris çizilerek faktör isimleri yazılmalıdır. Beyin fırtınası yapılarak içinde bulunan çevreye göre ilgili faktörlerin altları doldurulmalıdır. Faktörleri belirlemek, tehditleri ve fırsatları görebilmek için de beyin fırtınası çok önemlidir.
PEST analizi iş ortamını şekillendiren Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik değişiklerin anlaşılmasına, büyük resmin görülmesine olanak sağlamaktadır. Bu da riskleri en aza indirmeye, tehditlere önlemler almaya ve fırsatları değerlendirmeye yardımcı olarak; planlamaların tüm bunlara dikkat edilerek yapılmasını sağlamaktadır.
PEST Analizi Faktörleri
Politik Faktörler (Political): Hükümet düzenlemelerini, yasal ve hukuki konuları kapsar. Örneğin; vergi yönergeleri, telif hakkı ve mülkiyet yasalarının uygulanması, istihdam yasaları, yönetmelikler gibi. Planlamaların bu faktörler göz önünde bulundurularak yapılması gereklidir aksi takdirde herhangi bir yasal düzenleme ile şirket planları aksayabilir.
Ekonomik Faktörler (Economic): Şirketi etkileyecek olan dış ekonomik değişkenleri kapsamaktadır. Örneğin; faiz oranları, ekonomik büyüme oranı, hammadde fiyatları, personel giderleri, döviz enflasyonu, işsizlik oranı, GSYH gibi. Herhangi bir problemle karşılaşmamak için bu oranlar düzenli olarak takip edilerek güncellenmelidir.
Sosyal Faktörler (Social): Tüketici davranışları ve satın alma güdülerinin, pazarın analiz edilmesini kapsamaktadır. Örneğin; demografik özellikler, nüfus miktarları, nüfus artış oranı, yaş ve cinsiyet dağılımları, eğitim durumları, sosyal ve kültürel değişim eğilimleri gibi.
Teknolojik Faktörler (Technological): İş dünyasında büyük rol oynayan faktörlerden biridir. Yeni bir ürün veya teknoloji ile birlikte sektörler büyük oranda etkilenmektedirler. Teknolojik olarak geride olmak rekabet açısından kötü bir sonuç doğurur. Dolayısıyla inovasyonlar takip edilmeli ve teknoloji her açıdan değerlendirilmelidir. Örneğin; piyasaya çıkan yeni ürünler veya teknolojiler, arge faaliyetleri, rakip firmaların farklı olarak kullandığı teknolojiler, bu teknolojilerin faydaları ve zararları gibi.
PEST analizinin üzerine durduğu faktörler dışında faktörleri de değerlendirmeye alan farklı yöntemler vardır. Bunlar PESTEL, PESTLIED, STEEPLE, SLEPT, ETPS gibi metotlardır.
Nedir? kategorisindeki diğer içerikleri de okumanızı tavsiye ederiz.
